• Birincil Dil: Türkçe

  • Konu:  Kadın Araştırmaları

  • Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri

  • Yazar/lar: Ümüt AKAGÜNDÜZ
    Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi

  • Tarih: 1 Aralık 2015

Düşünce yaşamının güçlü odak noktalarından olan dergilerin insana ait unsurlar üzerindeki etkileri sayesinde tarihçilerin, sosyologların, edebiyatçıların ve antropologların yararlanabileceği politik, diplomatik, ekonomik ve bilimsel pek çok bilgi edinilebilmektedir. Özellikle kolektif zihniyet ve düşünce tarihi üzerine çalışan tarihçiler, Türkiye’nin geçmişini aydınlatırken uzun zamandan beridir dergilerden yararlanmaktadır. Siyaset, toplum, ekonomi, bürokrasi ve kültür Batılılaşma çerçevesinde Türkiye’de değiştirilirken geçmişin değerleri, Cumhuriyet’in yeni yönetici kadroları tarafından eleştirilmiş bu da dönem dergilerine yansımıştır. Özellikle 1923-1925 yılları arasında siyasetin yaşadığı uzun soluklu iktidar tartışması pozitivizmden ve milliyetçilikten yararlanarak toplumu ve hayatı farklılaştırmaya çalışan kadrolar yaratmıştır. Fakat muhafazakârlık ve feodalizm gibi direnç noktaları yönetici sınıflar için en büyük engellerdi. Öyle ki yönetici kadrolara göre bu engeller gerekirse zorlanarak ihtiyaçlara uygun hale getirilip kontrol altına alınmalıydı. Türkiye’de ki kadın hareketi de bu süreçten etkilenmiş, Cumhuriyet’i’ kuran kadrolar tıpkı diğer alanlarda olduğu gibi kadın hareketi konusunda da kontrolü elden bırakmak istememişlerdir. Yine de 1923-1925 yılları arasında Nezihe Muhiddin, Sabiha Zekeriya, Enver Benhan, Fevziye Albülreşit ve Ömer Fevzi gibi düşünürler sayesinde feminizm, eğitim, annelik, duyarsızlık, zengin kadın, fakir kadın, eğitimli kadın, eğitimsiz kadın gibi temalar etrafında zengin, çekişmeli bir kadın tartışması yaşanmıştır.

İktidar kavgası, modernleşme, feminizm, eğitim, annelik

Ümüt AKAGÜNDÜZ  
Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi