Yıl 2025 – Sayı 17 – Cilt 1

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Özge Kaytan Tarih: 1 Haziran 2025 Bu çalışmamda, araştırmacı ve saha arasındaki dinamik etkileşimi, özellikle de araştırmacı kendi toplumuyla etkileşime geçtiğinde ortaya çıkan dinamikleri incelemeye çalıştım. Araştırmacının kendini içeriden ya da dışarıdan biri olarak algılamasının, saha çalışmasını nasıl etkilediğini ve bunun hem araştırma süreci hem de araştırmacının kişisel kimliği üzerindeki etkilerini tartışmaya açtım. Çalışmam, aynı zamanda araştırmacının saha içinde aidiyet, içeridenlik veya dışarıdanlık duygularını nasıl deneyimlediğini de incelemektedir. Sekiz yıl boyunca çeşitli ortamlarda yaptığım gözlemlere, saha ziyaretlerine ve saha çalışmalarına dayanan bu araştırma, kişisel [...]

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Bilge Akar Tarih: 1 Haziran 2025 Çalışmada, Ağustos 2023-Mayıs 2024 tarihlerinde genç bir kadın araştırmacı olarak yaşlı erkeklerle Eskişehir’de yürüttüğüm “Yaşlı Erkeklerin Eş Kaybı Sonrası Yalnızlık Deneyimleri” başlıklı yüksek lisans tez araştırmamdaki deneyimlerimi saha notlarımdan yararlanarak aktarmayı amaçlıyorum. Bu çalışmada, yaşlı erkeklerle gerçekleştirdiğim derinlemesine görüşmelere ve genç bir kadın araştırmacı olarak yaşlı erkekler karşısında nasıl konumlandığıma/konumlandırıldığıma detaylı şekilde değindim. Toplumsal cinsiyet, genç bir kadın araştırmacı, yaşlı erkekler, derinlemesine görüşme, konumsallık Bilge Akar Dergipark Tam Metin

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Gülben Salman Tarih: 1 Haziran 2025 Fenomenoloji felsefe tarihinin uzun süre merkezinde yer alan zihin-beden ikiliğinin aşıldığının iddia edilmesiyle feminizm açısından önemli bir müttefik haline gelmiştir. Erkeği zihin ve kadını beden ile özdeşleştirip aşağı konumlandıran felsefe tarihinde, böyle bir ikiliğin ortadan kalkmasıyla feminizm açısından yeni bir olanak alanı açılmış olur. Bu makalede feminizm ve fenomenoloji açısından yazılmış ilk metin olan Simone de Beauvoir’ın İkinci Cinsiyet kitabı ve Iris Marion Young’ın “Kız Gibi Fırlatmak: Feminen Bedenin Davranış Hareketinin ve Uzamsallığının Fenomenolojisi” adlı makalesinin üzerinde temellendirildikleri [...]

Birincil Dil: İngilizce Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Henrieta Krupa Tarih: 1 Haziran 2025 Bu makale, Lord Byron’ın Don Juan’ın Beşinci Kantosunda (1821/1859) yer alan Oryantalist harem ve haremdeki kadınların satirik tasvirini inceleyerek, Byron’ın geleneksel Oryantalist anlatılardan sapmasının Batılı fantezileri altüst ettiğini ve iktidar, arzu ve anlamlandırma süreçlerinin karmaşık dinamiklerini açığa çıkardığını öne sürmektedir. Lacancı bir bakış açısıyla yapılan bu çalışma, Batılı öznenin Oryantal ötekini anlamlandırma arzusunu ele alarak harem ve haremdeki kadınları, Batı öznelliğini yapılandıran; ancak asla tamamen erişilemeyen arzu nesnesi objet petit a olarak konumlandırmaktadır. Byron’ın hiciv ve toplumsal cinsiyet [...]

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Gülbin Karakaya Sancar, Ayşe Mirza Girgin Tarih: 1 Haziran 2025 Toplumsal cinsiyet rollerine dair normlar günümüzdeki yaygınlığı ve kavram seti ile olmasa da tarihin hemen her döneminde tartışılagelmiştir. Coğrafya, tarihsel dönem, toplumun ekonomik, siyasi ve kültürel yapısı bu meselenin ele alınış biçimini ve yoğunluğunu değiştirmiştir. Bu sürecin en iyi izlendiği mecralardan biri süreli yayınlardır. Bu doğrultuda bu çalışmada 1944-1948 yılları arasında yayınını sürdüren Türk Kadını dergisi, Milli Şef döneminde geçerli olan toplumsal cinsiyet politikaları ile ilişkisi bağlamında ele alınacaktır. Derginin daha önce incelenmemiş olması [...]

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Çağla Karabağ, Gülsüm Depeli Tarih: 1 Haziran 2025 Bu makalede Elena Ferrante’nin Karanlık Kız (La figlia oscura, 2006) romanından uyarlanan Karanlık Kız (The Lost Daughter, Maggie Gyllenhaal, 2021) filminin Türkiyeli akademisyen anneler tarafından nasıl alımlandığı incelenmektedir. Filmin ana karakteri Leda’nın sadece anne değil, aynı zamanda akademisyen olması filmdeki olayların seyrini önemli ölçüde etkilemekte, onun akademisyen kimliği hikâyede en az anne olması kadar belirleyici olmaktadır. Dolayısıyla film feminist araştırmalar açısından önemli bir başlık olan anneliğe ilişkin tartışmalar yürütmek bakımından elverişli bir malzeme sunmaktadır. Bu çerçevede [...]

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Sezen Demirhan Tarih: 1 Haziran 2025 Tıp literatüründe yapılan çalışmalar, organ nakli sürecinde kadınların, organ yetmezliği tanısı alma, uzman hekime yönlendirilme, bekleme listesine dahil edilme, organ temini ve nakil sonrası izlem gibi hayati aşamalarda erkeklere kıyasla dezavantajlı konumda olduğunu göstermektedir. Öte yandan kadınların canlı organ bağışçısı olarak orantısız bir biçimde temsil edildiği de dikkat çekici bir bulgudur. Bu çalışma, söz konusu eşitsizlikleri, Risman’ın “bir yapı olarak toplumsal cinsiyet” teorisi çerçevesinde incelemektedir. Literatür tarama yöntemiyle yürütülen bu araştırma, organ nakli süreçlerindeki toplumsal cinsiyet temelli eşitsizlikleri [...]

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Umut Şah Tarih: 1 Haziran 2025 İnsan türünün cinsiyet açısından iki zıt gruba ayrıldığı ve tüm bireylerin bu iki gruptan birine ait olduğu varsayımı “(toplumsal) cinsiyet ikiliği” olarak adlandırılmaktadır. Bu anlayışa göre cinsiyet biyolojik açıdan iki-biçimli (dimorfik) bir sistemdir ve dolayısıyla cinsiyetle ilişkili diğer özelliklerin de iki-biçimli olduğu varsayılır. Yani her bireyin ya dişi ya da erkek olarak doğduğu ve hormonlarının, beyin yapısının ve psikolojik özelliklerinin de buna paralel olarak şekillendiği kabul edilir. Öte yandan, bu varsayımın bilimsel geçerliliği, özellikle son 20-30 yıldaki ampirik [...]

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Ertuğrul Süngü, Deniz Özyurda Ergen Tarih: 1 Haziran 2025 Bu çalışma, Türkiye’de dijital oyun sektöründe uzun süredir çalışan kadınların toplumsal cinsiyet kimlikleri ve sektör içindeki deneyimlerini incelemektedir. Kadınların sektörün çeşitli alanlarında cinsiyet temelli ayrımcılık ve zorluklarla karşılaştıkları dinamikler detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Derinlemesine görüşmeler aracılığıyla, kadınların sektördeki görünürlüğü, eşitsizlikle mücadele yöntemleri ve kadın dayanışması hakkında önemli bulgulara ulaşılmıştır. Ayrıca, sektördeki ataerkil yapı ve kadınların bu yapıyla baş etme stratejileri üzerinde durulmuş, sektördeki eşitlikçi dönüşüm için önerilerde bulunulmuştur. Çalışma, dijital oyun sektöründe kadınların [...]

Birincil Dil: Türkçe Konu:  Kadın Araştırmaları Araştırma Bölümü: Araştırma Makaleleri Yazar/lar: Beyza Nur Demir Tarih: 1 Haziran 2025 Makalenin amacı, yapay zekâyla üretilmiş pornografiyi bir cinsel istismar biçimi olarak kavramlaştırmaktır. Yapay zekâyla üretilmiş pornografik içeriklerin hemen hepsi, söz konusu içerikte yer almaya rıza göstermeyen kadınları ve kız çocuklarını içermektedir. Yapay zekâyla üretilmiş pornografiden kadınlar ve kız çocukları orantısız ölçüde etkilendikleri için çalışmada pornografinin feminist eleştirisi benimsenecektir. Makalenin tezi, üretken yapay zekâyla etik bir biçimde pornografik içerik üretmenin olanaklı olmadığıdır. Çünkü üretken yapay zekâ modelleri, internetten rastgele taranan verilerle eğitilmektedir. Bu bağlamda yapay zekâyla üretilmiş [...]