Coğrafi Araştırma Yöntemlerinin Toplumsal Cinsiyet İlişkilerinin İncelenmesine Katkısı

Sosyal davranış ve mekânın birbirini nasıl karşılıklı olarak ürettiği konusuna ilginin artmasına paralel olarak sosyal bilimlerde coğrafi araştırma yöntemlerinin kullanımı da artmaktadır. Bununla birlikte, söz konusu yöntemlerin uygulanışı, ürettikleri verinin niteliği ve sahadaki deneyimlere ilişkin sınırlı sayıda kaynak mevcuttur. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet ve sınıf dinamiklerinin kadınların mahalle düzeyinde ‘serbest zaman’ (leisure) deneyimlerini nasıl şekillendirdiğini inceleyen doktora tezimin saha deneyimlerini değerlendiriyorum. 2014-2015 yılları içinde toplamda 8 ay süren araştırmamda Türkiye’nin Bursa şehrinin, iki farklı sınıf karakterine sahip mahallesinde, yürü ve konuş görüşmeleri, haritalama tekniklerinin kullanıldığı odak grup görüşmeleri ve çeşitli leisure mekânlarında katılımlı gözlem yöntemlerini kullanarak veri elde ettim. Söz konusu yöntemler, katılımcılar için kendilerini ifade etmede sözel anlatımın sınırlarını aşabilecek yeni imkânlar sağlarken, araştırmacı için de geleneksel yüz yüze görüşmelerde akla gelmeyecek yeni soruların sorulmasına olanak sağlayan araçlardır. Bu nedenle, bu makale coğrafi araştırma yöntemlerinin toplumsal cinsiyet ilişkilerinin çok katmanlı ve karmaşık yapısını yansıtabileceğini ileri sürmektedir.