Nasyonal sosyalizm’de kadın: Mağdurluk ile faillik arasında tarihsel bir tartışma

Nasyonal Sosyalist rejimde kadınların rolleri ve konumları 1970’lerden itibaren çeşitli çalışmaların konusu haline gelmiştir. Bu çalışmaların önemli bir kısmı kadın araştırmaları bağlamında ve “mağdur-fail dikotomisi” çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Geleneksel savlarıyla mağduriyet söylemi, kadınları kadın düşmanı bir rejimin cinsiyetçi politikaların kurbanı olarak görmüştür. Buna karşılık faillik tezi, kadınların yalnızca doğrudan katılarak değil, koşulları kabullendikleri, müdahale ettikleri ve kendilerini sorumlu gördükleri ölçüde de eylemlerin bir parçası olduklarına vurgu yapmıştır. Ancak son yıllarda bu çerçeve kırılmış yeni bir yaklaşım olarak “farklı eylem alanları” kavrayışı öne çıkmıştır. Buna göre Nasyonal Sosyalizm altında kadınların davranışları mağdur veya fail ikilemi üzerinde değil, kadınların gerçekten etkin oldukları alan ve mekanların koşullarını gözeten, katılımların kendi yorumlarını da dahil eden bir bakış açısıyla ele alınmalıdır. Nihayetinde her üç yaklaşım da bir takım eksikliklerine rağmen; geçmişle yüzleşmeyi, kişisel payın araştırılmasını ve nihayetinde yeni bir başlangıcın olabilirliğinin keşfini amaçlamıştır.