Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe Politikalarının Feminist Kökenleri

Toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının altında süregelen bir baskı ile tarih boyu yüz yüze kalmış kadınların hak arayış mücadeleleri yüzyıllar sürmüş ve bu çabaların ürünleri geç de olsa alınmaya başlamıştır. 1990’lı yıllarda ilk olarak Avustralya’da uygulanan Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme TCDB de bu verilen mücadelelerin yirminci yüzyılda alınmış bir çıktısıdır. Kamu harcamalarının kadın ve erkeği eşit etkilemediğinin anlaşılması, kadınların kamusal ihtiyaçlarının farklılık arz etmesi, bilhassa çocuk bakım yükümlülükleri ve hane içi adaletsiz iş bölümü gibi hususlar kadınlara duyarlı kamusal politikaların gerek ulusal gerek yerel düzeyde uygulanmasının önemine işaret etmektedir. Kadın haklarının gerçekleşmesi noktasında kamu politikalarının toplumsal cinsiyete duyarlı bir perspektif kazanması toplumsal cinsiyet eşitliği için oldukça önemli bir adımdır. TCDB, dünyada pek çok ülkede kendisine uygulama alanı bulmuş olmakla beraber kadın haklarının gerçekleşmesi noktasında kadın mücadelesinin dün olduğu gibi bugün de devam etmesi gerektiği düşünülmektedir. Bu makalede ise bütçe politikalarına toplumsal cinsiyet perspektifini kazandırmayı gaye edinen toplumsal cinsiyete duyarlı kamu politikalarının arka planını tarihsel bir perspektiften ortaya koymak amaçlanmaktadır.