İran’da kadın hakları: Uluslararası sisteme feminen bir bakış

Bu çalışmanın amacı, İslam âleminde kendini mezhep referansıyla tanımlayan ve bölgesinde ırk, mezhep ve dil noktasında diğer ülkelerden farklılaşan İran’ın kadın haklarına bakışını incelemektir. Bu amaca ulaşabilmek için çalışmada ilk olarak İran’da kadın haklarının –yirminci yüzyıl ağırlıklı– evrimi incelenmiş ve günümüzdeki durumu tartışılmıştır. Ardından Tahran’daki 10 üniversitede 603 kişilik bir örneklem üzerinden gerçekleştirilen alan araştırmasının bulguları paylaşılmış ve elde edilen sonuçların İran’daki yansımaları analiz edilmiştir. Çalışmada İran’da kadınların haklarına saygı, Meclis’teki oranları, anayasal hakları, töre ve aşiretlerle olan etkileşimleri gibi bağımlı değişkenler çerçevesinde yaş, dindarlık, gelir seviyesi, siyasi görüş, cinsiyet, medeni hal, mezhep gibi bağımsız değişkenlerce kadın haklarına bakış analiz edilmiştir. Çalışmanın temel hipotezi İran’da kadın haklarına verilen önemin artırılması ile temel hak ve özgürlüklerin de artacağı, mevcut rejimi kuran en önemli aktör olarak kadınların siyasi ve sosyal hayatta ağırlıklarını artırarak rejimin yumuşak güç unsurlarını önceleyeceği ve böylece İran’ın – özellikle nükleer anlaşmadan sonra- uluslararası sisteme daha çok uyum sağlayabileceği üzerine bina edilmiştir.