Üretim Sürecinde Cinsiyetin ve İşçinin Yaratılması

Kadın emeği ve bu emeğin küresel üretim zincirindeki işlevselliği üzerine gerek Türkiye’de gerekse de dünyada pek çok araştırma yapılmıştır White 2015; Eraydın ve Erendil 1999; Dedeoğlu 2007; Dedeoğlu 2010; Bair 2010; Freeman 2001; Mills 2003 . Bu araştırmalarda genel olarak, kadın emeğinin küresel sermaye açısından “ucuz”, “uysal” işgücü olarak görülmesi, kapitalist birikim için önemi ve ataerkil yapının kapitalizm ile ortaklıkları üzerinde durulmuştur. Salzinger de çalışmasında da bu konuları yinelemiştir ancak bunlara ek olarak fabrika içerisinde cinsiyete dayalı öznelliklerin ve işçilerin üretimi konusuna dikkat çekerek literatüre önemli katkı sağlamıştır. Salzinger’in eseri yeni olmamasına rağmen, Türkiye’de pek bilinmemekte ve kadın emeği üzerine çalışmalarda pek fazla kullanılmamaktadır. Bu açıdan eserin Türkiye’deki okuyucuya tanıtılması büyük önem taşımaktadır. Özellikle 1980’lerden sonra yapılan çalışmalarda kadınların küresel üretim zincirinde gittikçe artan oranlarda yer almaları “yeni uluslararası işbölümü” adıyla kavramsallaştırılmış ve ihracata dayalı ekonomilerde kadınlardan sağlanan ucuz işgücünün gelişmekte olan ülkeler için önemi, emek piyasası ve istihdam gibi konular üzerinde durulmuştur. Fabrika içi dinamikler ve etkileşim biçimleri, kadınlara atfedilen cinsiyete dayalı davranış normları bu çalışmalarda sorunsallaştırılmamış ve bu normların yerel mekanda nasıl ortaya çıktığı ihmal edilmiştir. Salzinger’in çalışması bunlardan farklı olarak çalışma mekanına girmekte ve cinsiyeti üretim esnasında analiz etmektedir.