Edebi Türün ve Toplumsal Cinsiyetin Sınırlarını Aşmak: Jeanette Winterson’ın Tek Meyve Portakal Değildir Romanında Bildungsroman’ın Yeniden Tanımlanması

Bu çalışma, Jeanette Winterson’ın ilk romanı olan ve genellikle yazarın öz yasam öyküsünden yola çıkarak yazıldığı düşünülen Tek Meyve Portakal Değildir (1985) romanının Bildungsroman (Oluşum Romanı) edebi türünün özellikleri bağlamında yeniden yorumlanmasını incelemektedir. Roman, lezbiyen bir kadın olan Jeanette’ın, onun cinsel yönelimini kabullenmeyip “anormal tutkular” olarak nitelendiren kökten dinci bir toplulukta sürdürdüğü yaşam çabasının, diğer bir deyişle, oluşum öyküsünün izlerini sürüyor. Geleneksel Bildungsroman türünün de başlıca özelliklerinden birisi olan kahraman ve toplum arasındaki (cinsel)kimlik üzerindeki bu çatışma Tek Meyve Portakal Değildir romanının temel ögesi olarak temsil edilir. Romanda, aşırı dinci toplumsal alan Jeanette için normal ve doğal olanın sınırlarını belirleyerek sürekli olarak onun kimliğini inşa etmeye çalışır. Buna karşılık Jeanette da cinselliğini keşfederek ve kendine olasılıklar arasında bir yuva alanı açarak bu kimliği yeniden oluşturmaya ve öznelliğine kavuşmaya çabalar. Nasıl ki Jeanette heteronormatifliği reddederek hikayesini yeniden yazıyorsa, Winterson da oluşum anlatılarının geleneksel kalıplarına meydan okuyarak Bildungsroman türünün sınırlarını yeniden tanımlar. Tüm bu nedenlerle, bu çalışma Jeanette Winterson’ın Tek Meyve Portakal Değildir romanında Jeanette’ın toplumsal alanın dinamikleri içindeki oluşum hikayesinden yola çıkarak, yazarın eril merkezli oluşum anlatısı geleneğini ters yüz ederek Bildungsroman anlatı türünü feminist bir çerçeve içinde yeniden tanımlamasını ele almayı amaçlamaktadır.